Tijdens mijn wandelingen in het bos van Schoorl kom ik regelmatig cliënten tegen die worstelen met een heel bekend fenomeen: beren op de weg zien. Het klinkt bijna als een spannende excursie door de wildernis, maar helaas is de realiteit vaak minder avontuurlijk en een stuk zwaarder. En tja, ik kom niet ze niet alleen tegen bij mijn coachees maar natuurlijk ook bij mezelf. Ik herken ze maar al te goed.
Beren op de weg is een bekende uitdrukking die staat voor obstakels zien in het leven, maar die obstakels zijn vaak te overwinnen met de juiste begeleiding. Dit herken ik ook in mijn werk als burn-out coach.
Hoe kom je aan die beren:
Ik neem je mee in de ontmoeting met Mark. Kekke schoenen, van die blauwe, soort van slangenleren dingen (ik krijg gelijk een associatie met ene Hugo). Dat vind ik dan weer mooi als iemand op die manier in het bos verschijnt. Hij is een ambitieuze dertiger die zijn carrière wil laten groeien, maar het voelt alsof er constant obstakels op zijn pad verschijnen. Het lijkt alsof bij iedere stap (op die kekke schoenen) beren op zijn weg opduiken. “Wat als het misgaat? Wat als ik faal? Wat als anderen beter zijn dan ik?” Ha, faalangst en daarbij de burn-out symptomen.
Mark verwoordde zijn gevoel treffend: “Elke keer als ik iets wil proberen, lijkt er een beer op de weg te verschijnen die me vertelt dat het een slecht idee is. Het voelt alsof ik stilsta, terwijl iedereen om me heen vooruitgaat. Als ik dat nu zo zeg, dan voel ik dan in mijn hele lijf”. Inderdaad, zijn ademhaling zit in zijn keel.
Beren, twijfels en angsten die stress en burn out klachten veroorzaken.
Die beren – die twijfels en angsten – zijn voor velen herkenbaar. Het voelt als stress. Je ziet ze overal waar je gaat, en vaak lijken ze zo reëel en dreigend dat ze je tegenhouden om verder te bewegen. Ze zeggen je dat je niet klaar bent, dat je meer moet weten, nog een studie moet gaan doen, of dat het simpelweg niet gaat lukken. En net zoals bij Mark, kunnen die beren je vastzetten in een patroon van stilstand en uitstel. De weerstand is gewoonweg te groot. Ik persoonlijk voel dat van binnen als een blok in mijn borst. Bewegen dus. Laat dat nou mooi in het bos kunnen.
Ik versnel mijn pas. Echt versnellen. Hij praat veel en druk én tegen mijn rug, we lopen een heuveltje op. Mijn hartslag versnelt en ik vind dat ik hem genoeg uitdaag. Ik sta stil en vraag hem wanneer hij mij eigenlijk een bitch begon te vinden. Hij fronst zijn wenkbrauwen en vraagt zich af waarom ik dat vraag. “Heb je doorgehad dat ik mijn pas versnelde en dat je tegen mijn rug aan het praten was?” Hij antwoord dat hij dat helemaal niet door heeft gehad, zo in zijn hoofd zat hij. Hij geeft aan dat hij gevangen zit in zijn hoof en alles om hem heen vervaagt. “En… voel je dan wel je hartslag die omhoog is gegaan?”. Hij staat stil en antwoord: “Ja, inderdaad, nu je het zegt, voel ik mijn harstslag. Dus nee, ik vind je geen bitch maar onbeleefd is het wel als ik door gehad zou hebben als je zo snel zou lopen midden in mijn verhaal”.
Hoe kom je dan van die beren af
In een rustig tempo wandelen we verder en ik vraag hem wat zijn grootste angst is. Hij denkt even na en antwoord: “De angst om te falen. Dat mensen me zullen zien als iemand die niet weet wat hij doet en dat wat ik doe echt in de soep loopt, zoals bijvoorbeeld een black out bij een presentatie.
We bespreken hoe die angst een grote, dreigende beer is die voor hem staat en zijn weg blokkeert. Wat is dan toch de oorzaak dat je beren ziet?
“Maar hoe kom ik voorbij die beer?” vroeg Mark gefrustreerd. “Hij staat daar gewoon, en ik weet niet hoe ik hem moet wegkrijgen.” Denk zelf eens aan een beer op je weg. Wat komt er dan bij je naar boven? Als je deze situatie eens helemaal in je op neemt, wat gebeurde er van binnen?
Een goede vraag. En eerlijk gezegd, daarvoor heb je een proces aan te gaan.
Herken je beren: Het begint met bewustwording.
Onderzoek je beer: Door middel van vragen aan het onderbewuste brein komen we achter de oorzaak van die beren op je weg. In Mark’s geval bleek dat zijn angst om te falen voornamelijk gebaseerd was op wat hij dacht dat anderen van hem verwachtten, en niet op wat ze daadwerkelijk zeiden of deden. Wat is de oorsprong van dat gevoel van verwachting?
- Erken je beren: In de sessie in het bos vraag ik wat het nu zo bezighoudt en wat hem tegenhoud om verder te gaan, om de volgende stap te zetten. Hij pakt er een passende situatie bij. Deze situatie omschrijft hij tot aan meest vervelende moment. Ik vraag hem wat er dan van binnen gebeurd. Wat voelt hij? Hij voelt zich zeer ongemakkelijk, onrustig, voelt alsof hij faalt als hij het “juiste” antwoord niet heeft. Dan komen toch die antwoorden en dat betekent bewustwording. Net zoals in dat moment dat ik mijn pas versnelde en hij dat niet door heeft gehad.
- Acceptatie: Dat wat er ooit aan ten grondslag lag, komt naar voren door die vraagtechniek. Als er dan ergens in je leven een situatie is geweest met soortgelijke momenten en gevoelens, waar eerder heb je dit ervaren? Deze situatie dient zich onmiddellijk aan, hoe gek dat nu ook mag klinken. Vaak een situatie toen je jong was. We vragen deze situatie ook helemaal uit tot aan het meest vervelende moment. Dat doet pijn, daar wil je niet heen en toch gebeurd het wel. Je kijkt de beren aan. Je voelt dat in je lijf. En dan… dat gevoel van verwachting, dat gevoel van falen komt naar voren. Je accepteert dat dat destijds nodig was om met de situatie te dealen.
- Verandering: Je ervaart de verandering in je hoofd en in je lijf. Dat wat je toen heb gedacht, gevoeld is niet meer nodig. Voor Mark geldt dat hetzelfde. Hij weet nu dat hij als jochie, die een heftige gebeurtenis ervaarde en zich machteloos voelde, dat mag loslaten. Die overtuiging dat je aan verwachtingen moet voldoen laat hij los en achter in het bos.
Mark aait zijn beren.
Na enkele maanden coaching begon Mark de beren in zijn leven anders te benaderen. Zijn kekke, blauwe schoenen zijn omgeruild voor stevige stappers. In plaats van ze te zien als onoverkomelijke obstakels, leerde hij dat ze eigenlijk een uitdaging vormden die hem hielp om hem te beschermen tegen teleurstelling van anderen.. “Ik zie die beren nu op een andere manier,” geeft hij aan. “ Ze liggen in ieder geval niet meer compleet voor mijn voeten. Soms nog aan de zijkant van de weg, zo lekker wazig te kijken met half open ogen waardoor ze doorheen spieken als ik langskom.
En dat is de kern van het verhaal. Beren op de weg zien is menselijk. We hebben allemaal onze twijfels en angsten die ons willen tegenhouden. Let op; IEDEREEN. Maar in plaats van te stoppen zodra je een beer ziet, kun je hierdoor heen gaan door middel van een sessie waarin ik jou begeleid, waar je doorheen beweegt én zelfs leert van die beer.
Wat kunnen we leren van Mark’s verhaal?
Het is normaal om beren op je weg te zien, zeker wanneer je grote stappen wilt zetten in je leven of carrière. Die beren hoeven je echter niet tegen te houden. Door bewust te worden van je angsten, ze te onderzoeken en toch in actie te komen, ontdek je vaak dat de weg veel minder eng is dan je dacht.
Dus, als je de volgende keer een beer op jouw pad ziet, stop dan even. Sta stil, voel je hartslag en vraag jezelf af: Wat zegt deze beer tegen mij? Je zult merken dat, net zoals Mark, je vaak meer kracht hebt dan je denkt – zelfs met een beer aan je zijde.
De eerstvolgende sessie versnelt Mark zijn pas. En ik? Ik heb het ook in eerste instantie niet door, totdat ik tegen zijn rug aankijk en begin te lachen. Het geleerde in praktijk gebracht en ik word ook weer even bewust gemaakt. Mark is een snelle leerling. Ik snap zijn ambities wel.
Is het tijd om jouw beren te ontmoeten? Neem contact met mij op, trek je stevige schoenen aan en we pakken samen die beren aan
4o